Bir dijital ajans ile çalışmak, markanıza yapabileceğiniz en doğru yatırımlardan biridir.
Kendi markanıza değer verdiğinizi ve stratejik hedeflerinize ulaşmak adına somut adımlar atmayı düşündüğünüzü gösterir. Rakiplerinizle aranızdaki farkı kapatmak/açmak ve fark yaratmak istediğinizi anlatır.
Şüphesiz, bir dijital ajansla çalışmaya karar vererek dijital temelli pazarlama iletişim süreçlerinizi iyileştirmeyi arzu ediyorsunuz. Peki ama seçtiğiniz dijital ajansın uygunluğuna nasıl karar veriyorsunuz?
Eğer dijital ajansla çalışma fikrine soğuk bakanlardansanız, daha önce kurumsal blogumuzda yayımladığımız şu makaleye göz atıp, ondan sonra buraya dönmenizi şiddetle tavsiye ederim.
Hedefleriniz, bütçeniz, marka hikayeniz, kendinizi konumlandırdığınız yer, pazarlama kanalı öncelikleriniz, beklentileriniz, rakiplerinizin durumu, sektörel fırsatlar ve daha bunun gibi sayısız faktöre uygun, güvenilir ve en önemlisi dedikleriyle yaptıkları örtüşen bir ajans bulmak gerçekten zorlu bir iştir.
Yıllardır bu sektörde yer alan; yurt içinden ve yurt dışından onlarca farklı markayla sayısız projeye imza atmış, kısacası işin mutfağından gelen biri olarak bu yazıda kendi deneyimlerimi aktarmak istiyorum.
Gerçekten doğru bir ajans bulmanın püf noktalarını sizlere dürüstçe anlatmaya çalışacağım.
Dijital Ajans Seçme Süreci
Bu sürecini üç aşamaya ayırmak gerekir:
- Uygun bir ajans bulmadan önceki aşama (hazırlık),
- En doğru ajansı aktif olarak aradığınız aşama (keşif ve görüşme),
- Anlaşma sonrasındaki test aşaması (deneme ve değerlendirme).
Yukarıda değindiğim bu üç aşamanın en önemlisi hazırlık aşamasıdır. Hazırlık aşamasının ne olduğunu, daha doğrusu bir dijital ajansla görüşmeye nasıl hazırlanmanız gerektiğini şimdi anlatacağım. Ondan evvel bilmeniz gereken şu ki, bu aşamayı ne kadar iyi geçirirseniz bu meşakkatli süreçte eliniz o kadar kuvvetli olacaktır.
Dijital Ajans Seçme Süreci -1: Hazırlık Aşaması
“Ne istediğinizi bilin, hedeflerinizi somutlaştırın, ajans temsilcisinin merak edebileceklerini önceden kestirmeye çalışın.”
Hazırlık aşaması, kendi ihtiyaçlarınızı içeriden bir bakışla, somut ve objektif biçimde ortaya koyduğunuz aşamadır. Bu aşamada şunların üzerinde durmalısınız.
Desteğe İhtiyaç Duyduğunuz Noktaları Belirleyin: Neden bir dijital ajansa ihtiyaç duyuyorsunuz? Destek almak istediğiniz husus yazılım mı (websitesi, mobil uygulama vb.), tasarım mı (logo, sembol, slogan, kartvizit, broşür, web tasarım vb.), strateji tayini mi (pazarlama planı, marka konumlandırma, müşteri yolculuğu yönetimi vb.), dijital iletişim kanallarının yönetilmesi mi (SEO, SEM, sosyal medya, blog, e-mail vb.), pazar ve rekabet araştırması mı bilmeniz gerekir.
Kısıtlı bir bütçeye sahipseniz öncelik belirlemeniz gerekir. Bütçeniz uygunsa, seçeceğiniz ajansın tüm bu ihtiyaçları karşılayabilecek düzeyde bir ekibinin olduğundan emin olmalısınız.
Pazarlama Hedeflerinizi Tespit Edin:Pazarlama hedefleriniz neler? Görüşmeye gitmeden önce en az bir, en çok beş-altı somut pazarlama hedefi belirleyin. Aşağıdaki liste fikir jimnastiği yapabilmeniz için yardımcı olacaktır.
- Marka bilinirliğini artırmak,
- Satışları artırmak,
- Yeni müşteriler bulmak,
- Müşteri adayları yaratmak,
- Mevcut müşterileri elde tutmak,
- Marka topluluğu oluşturmak,
- Müşteri desteği sağlamak,
- Pazar/rakip araştırması yapmak,
- Web site ziyaretçi sayısını artırmak,
- Üye/abone sayısını artırmak,
- Daha geniş kitleler tarafından okunmak/izlenmek,
- Ürünler/hizmetler hakkında bilgi sunmak,
- Bağış toplamak,
- Toplumsal/çevresel bir konuda farkındalık yaratmak,
- Mevcut hizmetleri çevrimiçine taşımak,
- Yerel işletmelere ziyaretçi çekmek,
- Crowdsourcing (kitle kaynaklı çalışmalar) yapmak,
- Bir seferde gerçekleşen satışların hacmini artırmak,
- Satışların çeşitliliğini artırmak,
- Stokları eritmek,
- B2B bağlantılar/yatırımcılar bulmak,
- Yetenekli eleman bulmak (head-hunting),
- Şirket kimliğini ve kültürünütanıtmak,
- Yeni ürün ve hizmet fikirleri bulmak / iş modelleri geliştirmek,
- Mevcut ürün ve hizmetler hakkında gerçekçi geri dönüşler almak,
- Pazarın geleceğine yönelik öngörülerde bulunmak,
- Rakiplerin pazarlama hamlelerini monitor etmek.
Görüşme öncesinde kendi hedeflerinizi elle tutulur biçimde ifade etmeniz önemli. Fakat, peşin hükümlü olmadan, ajans temsilcisinin pazarlama hedeflerinizi belirlerken öne süreceği fikirleri de dinlemenizde fayda var (dışarıdan bakış).
Bu maddeye KPI belirlemeyi de dahil edebiliriz. KPI (keyperformanceindicator), performansınızın belirli bir süreç içerisinde hangi yönde değiştiğini anlamaya yarayan metriklerdir. Satış sayısı, abone sayısı, web site ziyaretçi sayısı KPI örnekleridir. Yukarıdaki pazarlama hedeflerini ölçerken yararlanacağınız KPI’ları bilmek son derece önemlidir. Pazarlama hedefinizi marka bilinirliğini artırmak ise, erişim, sıklık ve görüntülenme sayısı sizin için önemli KPI’lardır.
Dijital Ajans Seçme Süreci -2: Keşif ve Görüşme Aşaması
“Kendinizi olduğu kadar, karşınızdakini de iyi tanımaya çalışın.”
Etrafınızdan methini duyduğunuz, aracılar vasıtasıyla varlığından haberdar olduğunuz, internet üzerinden yaptığınız bir araştırma sonucunda bulduğunuzya da reklamlarıyla, yaptıkları işlerle, blog yazılarıyla karşılaşıp keşfettiğiniz bir dijital ajansla doğrudan temas kurmak isteyebilirsiniz.
Ancak, acele etmemekte fayda var.
Bu aşamada keşiften görüşmeye geçmeden önce dikkatli olmalısınız. Tamam, pazarlama hedeflerinizi ve ihtiyaçlarınızı biliyorsunuz. Bütçe ve KPI da belirlediniz. Ama bu yeterli değil! Şimdi de görüşmeyi düşündüğünüz ajans hakkında bilgi toplamanız lazım.
Görüşme yapacağınız dijital ajansa dair hangi noktaları bilmek zorundasınız?
Bu hususta Hubspot’un yaptığı araştırma güzel bir rehber olacaktır. Seçilecek ajansı beş kriterde tek tek değerlendirmek ufuk açıcı olacaktır.
Website, içerik pazarlaması, inbound pazarlama, SEO ve sosyal medya pazarlaması bakımından ajansı durumu nedir? İsteneni verebiliyor mu?
Şimdi bu kriterleri detaylarıyla beraber ele alalım.
Websitesi
Ajansın web sitesi basit, iyi tasarlanmış ve kullanımı kolay mı?
Aradığınız içeriğin sitede bulunması kolay mı? Eğer ajanstan öğrenmek istediğiniz bilgi iki-üç tıklamadan fazla sayıda tıkla bulunabiliyorsa, demek ki kötü tasarlanmış bir web siteleri var. Websitesi karmaşadan uzak durmalı ve mantıki olarak düzenlenmeli. En nihayetinde bir web sitesi, kullanıcı deneyimini öncelemeli ve bu tarz düzensizliklere asla yer vermemelidir.
Ajansın web sitesi, hitap ettiği kullanıcı profiline içerik yönünden uygun mu?
Yani, vermek istediği mesaj sizin gibi müşteri adaylarına hitap ediyor mu? Öte yandan, verilen içerik sadece ajansla alakalı mı yoksa sizinle alakalı mı? İçerik yönünden ziyaretçi yeterince önceliklendirilmelidir.
Web site içerik türü bakımından doğru orana sahip mi?
Sitede kaliteli metin, görsel, video, fotoğraf içerik var mı? Eğer sadece metin içerik varsa ajansın kreatif olarak zorluklar yaşadığına dair ipucu olabilir.
Ajans web sitesini sıkça güncelliyor mu?
Yoksa fii tarihinden kalma bir web siteleri mi var? Bunu öğrenmenin en kolay yolu blog gönderilerini incelemek. En son ne zaman bir blog yayını paylaşmışlar?
Websitelerinde analitik kodları bulunuyor mu?
Bu teknik detayı, ajans temsilcisine doğrudan sorabilirsiniz. Kendi web sitelerini analitik araçlarıyla takip ediyorlar mı? Ediyorlarsa hangi araçları kullanıyorlar? Çünkü dijital pazarlama eşittir dijital analitik.
Responsive (esnek) tasarımlı bir web siteleri var mı?
Yazılımsal olarak, ajansın web sitesi farklı ekranlarda bozulmadan görüntülenecek yapıda mı?
Porfolioları düzenli mi, ikna edici biçimde hazırlanmış mı?
Daha önce çalıştıkları markalarla ortak yaptıkları projeler anlatılmış mı? Bu çalışmaların sunumu size ikna edici geliyor mu? Ajans daha önce sizin ihtiyaçlarınıza benzer işler yapmış mı?
İçerik Pazarlaması
Ajansın kendi kurumsal blogu var mı?
Blog tutuyorlar mı ve düzenli olarak blog yayını yapıyorlar mı? Bu nokta içerik pazarlamasına ne kadar hakim olduklarına dair size bilgi verecektir.
Bloglarında abonelik sistemi bulunuyor mu?
Blog ziyaretçilerinin abone olabilecekleri bültenleri var mı? Böylece kendi bloglarını ziyaret edenlere e-mail pazarlaması yapıp yapmadıklarını öğrenebilirsiniz.
Yerleşim yönünden blogları iyi düzenlenmiş mi?
Yerleşim düzeni profesyonel mi, içeriklerin sonunda harekete geçirici mesajlar var mı? Basit ve sade bir tasarımı var mı?
Blogları içerik yönünde iyi hazırlanmış mı?
İçerikler kaliteli ve ziyaretçilerin beklentilerini karşılayacak düzeyde mi? Özgün içerik mi yoksa derleme mi? Kısa mı uzun mu? Görselleri var mı? Blog içeriğinde site içi bağlantı yer alıyor mu? İçerikler reklam amaçlı mı yoksa eğitici mi? Sektörel olarak güncel haberlere ve trendlere yer veriyor mu?
Inbound Pazarlama
Ajansın web sitesinde harekete geçirici mesajlar var mı?
Gelen ziyaretçiyi yönlendirecek doğru harekete geçirici mesajlar ve bu mesajın yönlendirdiği kaliteli açılış sayfaları mevcut mu? İyi düzenlenmiş bir form doldurma sayfası var mı? Teşekkür sayfası bulunuyor mu? Inbound pazarlamayı efektif biçimde kullanıyorlar mı?
SEO
Her bir sayfa için benzersiz bir meta açıklaması ve başlığı var mı?
Sayfalarını iyi optimize etmişler mi? İçerikleri alakadar mı? Hedefledikleri anahtar kelimeleri içeriyor mu? Her sayfa URL’sinde hedefledikleri anahtar kelime var mı? Görsellere alt etiketi eklenmiş mi? Firma rehberlerinde farklı farklı firma bilgileri var mı? Varsa, tutarsızlık yönünde SEO puanlarını negatif etkileyecektir. Sitelerinde müşteri değerlendirmeleri var mı?
Sosyal Medya Pazarlaması
Sosyal medyada bulunuyorlar mı?
Belli başlı mecralarda hesapları var mı? Bu mecralarda aktifler mi? Belli bir sosyal medya stratejilerinin olduğuna dair emareler var mı? Paylaşılan içerikler kaliteli mi? Belli bir tutarlılığı var mı? Farklı çalışmalar da paylaşılıyor mu? Etkileşimi tetikleyici içerikler paylaşılıyor mu?
Tüm bu soruları daha fazla geliştirmek mümkün. Ajansın dijital kanallardaki performansını derinlemesine incelemek görüşme ve değerlendirme aşamasında elinizi son derece güçlendirecektir. Ayrıca ajans temsilcisine konuya hakim olduğunuz ve kolay lokma olmadığınız izlenimini verecektir.
Yukarıda bahsedilen hususların haricinde şunlara da bakabilirsiniz:
- Web sitelerinin Alexa puanına,
- Moz domain otoritesi skoruna,
- Şikayetvar ve benzeri sitelerde şikayet kaydının olup olmamasına,
- Ajansta çalışanların eski tweetlerine,
- Facebook, Google İşletme puanlarına,
- Klout skorlarına,
- Google’da indekslenme sayısına.
Dijital Ajans Seçme Süreci -3: Deneme ve Değerlendirme Aşaması
Hem kendiniz hem de müstakbel ajansınıza dair tüm bu verilerin ışığında yaptığınız görüşme olumlu sonuçlandı. Bir deneme aşamasına girdiniz. Peki, ya şimdi?
Ajans temsilcileriyle pazarlık yaptıktan sonra,değerlendirme aşamasında son kararınızı vermeden önce işlerinizi yapacak ekiple bizzat tanışın. Görüşmeyi kendi ofisinizde yaptıysanız, ajans ziyareti planlayın. Böylece laftan öte icraatte nasıl bir ajans olduklarını gözlemleyebilir ve daha sağlam bir izlenim elde edebilirsiniz.
Dijital ajansınız herhangi bir noktada dışarıdan destek alıyor mu öğrenin. Ajansın kendi imkanlarıyla başaramadığı konularda dışarıdan destek alması (outsourcing) yanlış bir şey değildir ancak bu durum işlerinizin gecikmesine sebep olabilir.
Son olarak, şu iki husus deneme sürecinin sizin açınızdan başarılı olup olmadığının işareti olacaktır. Birincisi, düzenli ve titiz bir raporlama yapıyorlar mı? İkincisi, başlangıçta belirlediğiniz KPI’larda ufak da olsa pozitif kıpırdanmalar oldu mu?